กัณฑ์เทศน์มหาชาติทั้ง ๑๓ กัณฑ์ มีดังนี้
๑.กัณฑ์ทศพร
เรื่องพระพุทธเจ้ากลับมายังบ้านเกิด คือ เมืองกบิลพัสดุ์อยู่วัดต้นไทรย้อย พระองค์แสดงฤทธิ์แก่หมู่ญาติจนเกิดฝนตกหนัก
พระสาวกเห็นเป็นอัศจรรย์ พระองค์เล่านิทานเมื่อครั้งเกิดเป็น พระเวสสันดรให้ฟัง
๒. กัณฑ์หิมพานต์
เรื่องเทพธิดาลงมาเกิดเป็นลูกกษัตริย์มัทราชมีชื่อว่า
ผุสดี พออายุ ๑๖ ปี แต่งงานกับพระเจ้ากรุงสญชัย
เมืองสีพี และตั้งครรภ์ 10 เดือน พระนางผุสดีก็คลอดพระโพธิสัตว์ นามว่า พระเวสสันดร
มีช้างคู่บารมีชื่อ ปัจจัยนาเคน พออายุ ๑๖ ปี ก็แต่งงานกับพระนางมัทรี
มีลูกน้อยชื่อชาลีและกัณหา ต่อมาเมืองกลิงคะเกิดข้าวยากหมากแพง
ชาวเมืองมาขอช้างจากพระเวสสันดร พระองค์ให้ทานช้าง ทำให้ชาวเมืองไม่พอใจไปขอพระเจ้ากรุงสณชัย ให้เนรเทศพระเวสสันดรไปเขาวงกต
๓. กัณฑ์ทานกัณฑ์ เรื่องพระมารดาร้องขออภัยโทษพระเวสสันดร แต่ผิดหวังเพราะพระเวสสันดรให้ทานใหญ่แล้วขออำลาไป
๔. กัณฑ์วนปเวสน์ เรื่อง ๔ กษัตริย์เดินดงไปเขาวงกต แคว้นเจตราช
พระเจ้าเจตราชสั่งให้พราน เจตบุตรรักษาด่านไว้ไม่ให้ผู้ใดเข้าไปรบกวนพระเวสสันดร
๕. กัณฑ์ชูชก เรื่องเฒ่าชูชกขอทานแล้วนำเงินไปฝากเพื่อน พอมาทวงคืนเพื่อกลับใช้เงินหมดแล้วเลยยกลูกสาวชื่อ
อมิตตดา ให้แทน ต่อมานางให้ชูชกไปขอชาลีและกัณหา เพื่อนำมาเป็นทาสรับใช้
๖. กัณฑ์จุลพน
เรื่องป่าน้อย ชูชกไปเจอพรานเจตบุตรลวงให้เชื่อว่านำสารของพระเจ้ากรุงสณชัย มาส่งให้พระเวสสันดรเพื่อกลับคืนพระนครและพรานป่าก็เชื่อเช่นนั้น
๗. กัณฑ์มหาพน เรื่องป่าใหญ่ ที่ชูชกไปพบพระอจุตฤาษี ลวงว่าเป็นนักบวชจะมาคุยธรรมะกับ พระเวสสันดร
พระฤาษีก็หลงเชื่อให้ที่พักค้างคืนซ้ำบอกแนะนำเส้นทางไปเขาวงกต
๘. กัณฑ์กุมาร เรื่องชูชกไปถึงที่อยู่พระเวสสันดร ช่วงพระนางมัทรีเข้าป่าหาผลไม้ ก็รีบไปขอสอง ลูกน้อย ชาลีและกัณหาได้ยินพากันหนีลงไปในสระบัวบังกายไว้ พระองค์ ไปเรียกหาและนำมายกให้ ชูชก
๙. กัณฑ์มัทรี เรื่องพระอินทร์สั่งให้เทวดาแปลงกายมาเป็น ๓ เสือขวางทางไม่ให้ พระนางมัทรีกลับมาทันเหตุการณ์การยกลูกให้เป็นทาน
เมื่อกลับมาจึงหาลูกน้อยไม่พบ พระเวสสันดรก็ไม่ตอบ พระนางเป็นลมสลบเมื่อฟื้นขึ้นมาพระเวสสันดรจึงบอกความจริง
๑๐. กัณฑ์สักกบรรพ
เรื่องพระอินทร์แปลงกายเป็นพราหมณ์มาขอพระนางมัทรี เมื่อพระเวสสันดรยกให้แล้ว จีงปรากฏตนเป็นพระอินทร์และฝากพระนางมัทรีไว้ให้รับใช้พระเวสสันดรตามเดิม
๑๑. กัณฑ์มหาราช เรื่องชูชกพาชาลีกัณหาเดินดงหลงเข้าไปกรุงสีพี เพราะเทวดาดลใจ
พระเจ้าปู่จึงไถ่หลานไว้ พร้อมเลี้ยงดูชูชก ซึ่งกินมากจนท้องแตกตาย
ฝ่ายพระเจ้ากรุงสญชัยได้จัดกองทัพไปอัญเชิญพระเวสสันดรกลับคืนวังและชาวเมืองกลิงคะก็คืนช้างคู่บารมี
๑๒. กัณฑ์ฉกษัตริย์ เรื่อง ๖ กษัตริย์มาพบกันเกิดสลบไปทั้งหมด ร้อนถึงพระอินทร์รู้เหตุเลยบันดาลให้ฝนตกใหญ่ (ฝนโบกขรพรรษ)
เมื่อทั้งหมดฟื้นคืนชีพแล้วได้ขออภัยต่อพระเวสสันดรและเชิญเข้าไปปกครองกรุงสีพี
๑๓. กัณฑ์นครกัณฑ์ เรื่องผลแห่งทาน ผลแห่งศีล
ของพระเวสสันดรโพธิสัตว์ เมื่อกลับมาถึงกรุงสีพีแล้วบังเกิดฝนใหญ่ตกลงมาสร้างความชุ่มชื่นร่มเย็นแก่ชาวเมืองสีพี
พระเวสสันดรครองนครสีพีจนอายุ
๑๒๐ ปี จึงสวรรคต ไปเกิดเป็นเทพบุตรชื่อว่าสันตุสิต อยู่สวรรค์ชั้นดุสิตก่อนที่จะมาเกิดเป็นพระสิทธัตถะกุมาร
เครดิต ดร.พระครูวินัยธรมานพ ปาละพันธ์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น